[Yurdaer Camii külliyesindeki,
Türkçe yazıları beğenmeyip,
?Arapça? arayanların dikkatine.]
****
UNESCO 2008 yılını,
?Kaşgarlı Mahmut yılı?
ilan etti.
Türkçenin ilk sözlüğünü hazırlayan,
Kaşgarlı Mahmut,
Doğu Türkistan?da doğmuştur.
Divan-ı Lügati?t-Türk adlı eseri,
onun en büyük mirasıdır.
****
Divan-ı Lügati?t-Türk ,
1072-1074 yılları arasında yazdığı,
Türkçe-Arapça Sözlüktür.
El Yazması nüshası 638 sayfadır
ve yaklaşık 9000 Türkçe kelimenin,
Arapça açıklamasını içerir.
****
Divan-ı Lügati?t-Türk,
yalnızca sözlük değildir;
Türklerin tarihine, coğrafyasına,
boylarına, lehçelerine, folkloruna,
ve yaşam tarzlarına ilişkin,
bilgileri de verir.
****
Yazar eserin önsözünde şöyle der:
[Tanrı?nın,
devlet güneşini,
Türk burçlarından,
doğurmuş olduğunu
gördüm.
Tanrı onlara Türk adını verdi.
Ve yer yüzüne hakim kıldı.
Cihan imparatorları,
Türk ırkından çıktı.
****
Dünya milletlerinin yuları,
Türklerin eline verildi.
Türkler Tanrı tarafından,
bütün kavimlere üstün kılındı.
Haktan ayrılmayan Türkler,
Tanrı tarafından,
hak üzerine kuvvetlendirildi.
Türkler ile birlikte olan kavimler,
aziz oldu.
Böyle kavimler,
Türkler tarafından,
her arzularına eriştirildi.
****
Türkler, himayelerine aldıkları milletleri,
kötülerin şerrinden korudular.
Cihan hakimi olan Türk?lere,
herkes muhtaçtır,
onlara derdini dinletmek,
bu suretle,
her türlü arzuya nail olabilmek için,
Türkçe öğrenmek gerekir.]
****
İlk Japonya haritası,
ufak hata paylarıyla,
yine Kaşgarlı Mahmut tarafından,.
Türklerin bulunduğu bölgeleri,
göstermek amacıyla çizilmiştir.
****
Daire şeklinde olan haritanın,
çevresinde Doğu, Batı,
Kuzey, Güney yönleri belirtilmiş,
bazı deniz ve ırmaklar gösterilmiştir.
Batıda işaret edilen yerler,
İtil boylarına, yani Kıpçakların
ve Frenklerin oturdukları bölgelere kadar uzanır.
Güney-Batıda Habeşistan?a ,
Güneyde Hint, Sint,
Doğuda Çin ve Japonya?ya işaret edilmiştir.
Ortada Yarkent, Kaşgar,
Barsgan, Balasagun, Yifruç,
İkiöküz, Asbuâli, Kumri, Talas v.s. gibi,
daha birçok Türk kentleri yer almıştır.
Asya?nın batısı,
kuzeyi ve güneyi çizilmeden bırakılmıştır.
Doğu bölgelerine ilişkin,
verdiği bilgiler gerçeğe uymaktadır.
****
Haritasında,
Çin Seddi?ni göstermiş,
bu seddin,
ayrıca yüksek dağların
ve denizin,
Yecüc ve Mecüc?lerin,
dillerinin öğrenilmesini,
engellediğini bildirmiştir.
****
Japonya?ya gelince;
onu haritasının Doğusunda,
bir ada olarak göstermiş
ve denizin,
onların dillerini öğrenilmesine,
olanak vermediğine işaret etmiştir.
****
Bugün dünyada,
Türk Tarihi ve Türkoloji ile,
ilgilenen bilim adamları,
bu eseri kaynak kitap edinmiştir.
Not-:
Kaşgarlı Mahmut?un,
Türk?lere miras bıraktığı bu eser,
bugün maalesef ülkemizde,
eğitimde yer almamaktadır.
Not-: İlgisi nedeni ile başyazıyı da okuyunuz.