*-FIKIH

*-ŞERİAT

Ehl?i sünnet?in takip ettiği dört büyük fıkıh mezhebi şunlardır:

*-Hanefi

*-Şafi

*-Maliki

*-Hanbeli

Bu mezheplerin hakim olduğu bölgeler, aşağıda ki haritada gösterilmiştir

Bunlarla ilgili bilgilere geçmeden önce,

Fıkıh ve şeriat kavramlarına bir göz atalım.

****

Fıkıh:

Fıkıh veya İslam hukuku, bir İslam dini terimidir.

?Şeriatın?,

ulema tarafından verilen, fetvaların da katkılarıyla genişletilmesi

ve Müslümanların hayatını, düzenlemek amacıyla açıklanmasıdır.

****

Dört ana kaynağa dayanır:

Kur?an, Hadis. İcma, Kıyas

Bunların dışında,

istihsan, istihlah, örf, maslahat uygulamaları vardır.

Osmanlı İmparatorluğu?nda uygulandıktan ve bu imparatorluk dağıldıktan sonra oluşan, İslam dinine mensup ülkelerde uygulanmaktadır.

****

Fıkıh,Arapça kökenlidir.

?Bir şeyin özünü ve inceliklerini kavramak? anlamına gelir.

Kur?an?da, ?ince anlayış, keskin idrak ve konuşanın amacını anlamak?

anlamlarında kullanılmıştır.

Farklı bilginlerce yapılmış iki farklı tanımı vardır.

1-Hanefi tanımı:

?kişinin ameli bakımdan lehinde ve aleyhinde olanları maharetle bilmesi? şeklindedir.

2-Şafi tanımı:

?Şeriat hükümlerini, yani ibadet, muamelat ve cezaları açıklayıcı delillerden çıkararak bilmek, tanımak? şeklindedir.

****

İslamiyet?in ilk devirlerinde, İslam dini ile ilgili bütün çalışma ve tartışmalar,

fıkıh disiplini altında yapılmaktaydı. Daha sonra fıkıh,

Miladi 7.- 8. yüzyıllarda, sadece ameli konulara has, ayrı bir ilim haline geldi.

****

Şeriat:

?yol, mezhep, metot, âdet? anlamına gelir.

Dindeki anlamı ise, ?ilâhî emir ve yasaklar toplamıdır?,

Kısaca, dini hükümlerin bütünü olarak tanımlanabilir.

İslam?a göre, tek şeriat(kural/ hukuk) koyucu Allah?dır.

Kelimenin anlamı Mekke?de inen şu âyette görülür:

?Sonra seni, bu işte apaçık bir şeriat sahibi kıldık.

Sen ona uy. Hakkı bilmeyenlerin heva ve heveslerine uyma? (el-Câsiye, 45/18).

?Allah dini doğru tutmanız ve onda ayrılığa düşmemeniz hususunda, Nuh?a tavsiye ettiği, sana vahiy ettiğimiz, İbrahim?e, Musa?ya ve İsa?ya tavsiyede bulunduğumuz, dinle ilgili hususları size şerîat olarak koydu? (eş-Şûrâ, 42/13).

****

Fıkıh alimleri, şeriatı üç ana bölümde incelemiştir:

1-İbadetler:

İbadetler İslam?da, Allah?ın hoşnut olduğu eylemlerdir.

Özel olarak, namaz,oruç, haç,zekat ve kurban zikredilebilir.

2-Muameleler:

İnsanların arasında ki medenî, ticari, ekonomik ve sosyal ilişkiler,

Devletle ilişkiler ve devletlerin de birbirleriyle ilişkileri,

bu bölümde yer alır.

İslam doğumdan ölüme kadar, evlenme, boşanma, nafaka, velayet, vekalet, vesayet, miras, alış-veriş gibi, toplum hayatının gereği olan, tüm medeni muâmelelere ve hatta devletler hukukuna ait hükümler de, bu bölümde ele alınmıştır.

3-Ceza hukuku:

İslam şeriatının kullanımda olduğu bir İslam ülkesinde, İslam dininin emir ve yasaklarına uymayan veya toplumsal düzeni bozmaya çalışan kimselere karşı, verilecek bedeni, mali veya caydırıcı, cezai hükümleri kapsar.