İslam aleminde,

bir zamanlar.

inançla bilim,

bütünleşmişti.

Bütünleşmeyi sağlayan,

mekanlar da,

?külliyelerdi?.

****

Külliyeler kullanılarak;

inançla bilgi kucaklaştırılmış,

sevgi, hoşgörü,

öne çıkarılmış,

?inançla beslenen akıl?,

baş tacı edilmiş,

yaratıcı düşünce,

tetiklenmişti.

Bu sayede;

6-12. yy arası dönemde

İslâm alemi,

dünyanın medeniyet yıldızı,

olmuştu.

****

Zamanla,

inançla bilim ayrıştı.

Ve de birbirinden uzaklaştı.

Akılcılığın yerini,

nakilcilik aldı.

Ortam karardı.

Külliye yapılmaz oldu.

Külliyenin,

?anlamını? bile,

bilen azaldı.

****

Külliye,

anlam olarak;

?bir caminin çevresinde,

cami ile birlikte kurulan,

*-okul,

* hastane,

*-aşevi,

*-kütüphane,

*-hamam

*-vs gibi,

çeşitli yapıların bütünü?

yani;

insanların ruhi

ve dünyevi ihtiyaçlarının,

karşılandığı,

yer demektir.

****

Cami,

külliyenin içinden,

çekilip alındı.

Önüne gelen dernek kurarak

?Allah rızası için Cami?ye yardım edin?

deyip;

camilerde anons ettirerek

ve de elde makbuz!...

kapı, kapı dolaşarak,

para toplayıp,

birbirinin kopyası,

zarafet yoksunu,

çirkin, zevksiz binalar,

yaptırıyor.

Üstüne de bir levha asıyor.

???? mahallesi veya köyü camii?

Oldu da bitti maşallah?

****

Ecdadımız böyle mi yapmıştı?

Hayır?

Ya nasıl yapmıştı?

Camiyi yapmadan önce,

hamamı, hayratı,

imareti vs inşa etmişti.

Yani;

uhrevi ihtiyaçtan önce,

dünyevi ihtiyaçları düşünmüştü.

Ardından başlamıştı,

cami inşaatına.

(Bu işi yaparken de,

kendi öz varlığını kullanmış,

ortaya çıkan esere,

kendi adını verip,

başkalarının da,

özenmesini sağlamıştı)

****

O camiyi de,

devrin en iyi

(ilahi aşk ile yoğrulu),

mimarına yaptırmıştı.

****

O mimar da,

?İlahi aşkın ürünü olan?,

sanat aşkı ile,

şaheser yapmaya uğraşmıştı.

****

Not:

Geçen hafta,

katledilen sevgili kardeşim,

Fahrettin Tanyar?a,

Allah rahmet eylesin.

Kabri nur dolsun.